عوارض دیررس گوارشی بعد از درمان سرطان

عوارض دیررس گوارشی بعد از درمان سرطان  

دستگاه گوارش شامل اعضایی است که غذا را هضم یا تجزیه می کنند. این سیستم به بدن اجازه می‌دهد تا مواد مغذی را برای ساختن و تغذیه سلول‌ها و تامین انرژی جذب کند. سیستم گوارش شامل اندام هایی است که غذا را به منظور جذب مواد مغذی هضم یا تجزیه می کنند تا بدن بتواند به درستی کار کند. 

شیمی درمانی، پرتودرمانی و جراحی ممکن است بر نحوه هضم غذا تأثیر بگذارد. جراحی یا پرتودرمانی در ناحیه شکم می تواند باعث ایجاد بافت اسکار، درد طولانی مدت و مشکلات روده ای شود. برخی از بهبود یافتگان سرطان ممکن است اسهال مزمن داشته باشند که توانایی بدن برای جذب مواد مغذی را کاهش می دهد. یک متخصص تغذیه می تواند به افرادی که مشکلات گوارشی دارند کمک کند تا مواد مغذی کافی دریافت کنند. همچنین مراجعه به یک پزشک متخصص دستگاه گوارش، می تواند مفید باشد. 

درمان های سرطان که می توانند باعث مشکلات گوارشی شوند: 

  • جراحی ناحیه ی شکم یا لگن
  • پرتودرمانی که بر گردن، قفسه سینه، شکم، لگن یا ستون فقرات تأثیر می گذارد

سایر عوامل خطر: 

  1. مصرف تنباکو 
  1. سابقه شخصی یا خانوادگی موارد زیر: 
  • زخم روده 
  • انسداد روده 
  • بیماری مزمن پیوند در مقابل میزبان (cGVHD) دستگاه روده 
  • سرطان کولورکتال یا مری 
  • سنگ کیسه صفرا 
  • هپاتیت مزمن 

عوارض دیررس گوارشی که ممکن است دربهبود یافتگان  سرطان رخ دهد 

این عوارض می تواند شامل موارد زیر باشد: 

  • انسداد روده خطر این عارضه برای افرادی که ترکیبی از پرتودرمانی و جراحی شکمی داشته اند بیشتر است.
  • تنگی مری (اسکار و باریک شدن مری) – این وضعیت می تواند باعث ایجاد مشکلاتی در بلع شود.
  • سنگ های صفراوی (رسوبات جامد کلسترول یا نمک های کلسیم که در کیسه صفرا یا مجاری صفراوی تشکیل می شوند) – این خطر در افرادی که پرتودرمانی شکمی داشته اند بیشتر است.
  • فیبروز کبدی یا سیروز (تشکیل بافت اسکار در کبد) خطراین عارضه  در افرادی که پرتودرمانی شکمی دریافت کرده اند یا مبتلایان به هپاتیت (عفونت کبد) افزایش می یابد.
  • انتروکولیت مزمن (التهاب روده که منجر به اسهال مزمن و درد شکم می شود) – پس از تشعشعات شکمی یا لگنی خطر آن افزایش می یابد.
  • سرطان کولورکتال خطر این عارضه برای افرادی که تشعشعات شکمی یا لگنی داشته اند افزایش می یابد.

علائم و نشانه های مشکلات گوارشی 

  • سوزش سر دل (ریفلاکس اسید مزمن)
  • بلع دشوار یا دردناک
  • تهوع یا استفراغ مزمن
  • درد شکم
  • اسهال یا یبوست مزمن
  • مدفوع قیری سیاه رنگ یا خون در مدفوع
  • کاهش وزن
  • تغییر در اشتها
  • اتساع شکم/احساس نفخ
  • زردی چشم، زردی پوست (یرقان)

به بهبودیافتگان سرطان که این علایم را دارند توصیه می شود که با تیم پزشکی خود مشورت کنند. علائمی که به سرعت ظاهر می شوند یا شدید هستند (مانند درد ناگهانی شکم و استفراغ) ممکن است نشان دهنده یک مشکل فوری باشد که نیاز به مراقبت فوری پزشکی دارد. 

آنچه بهبودیافتگان می توانند انجام دهند 

به افرادی که سرطان آنها بهبود یافته است توصیه می شود برای جلوگیری از مشکلات گوارشی و تشخیص زودهنگام عوارض اقدام کنند. 

علایم خطر را ارزیابی کنید و وضعیت سلامت خود را مورد بررسی قرار دهید 

  • از انکولوژیست خود در مورد احتمال ایجاد عوارض دیررس بپرسید.
  • در مورد احتمال ایجاد این عوارض به تیم مراقبتی خود بگویید. یک گزارش از برنامه مراقبتی و درمانی که دریافت کرده اید را با آنها به اشتراک بگذارید. این گزارش شامل جزئیات در مورد درمان سرطان شما و اطلاعات در مورد مشکلات سلامتی است که ممکن است به دلیل درمان شما رخ دهد.
  • یک معاینه فیزیکی سالانه انجام دهید که باید اطلاعات آن در پرونده پزشکی ثبت شود. هر گونه علائم گوارشی مزمن را با ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی خود در میان بگذارید.

در صورتی که پزشکتان مشکوک به ایجاد عوارض در شما باشد، ممکن است آزمایشاتی مانند موارد زیر را درخواست کند: 

  • سونوگرافی ،اگر پزشک مشکوک به سنگ کیسه صفرا یا مشکلات کیسه صفرا باشد
  • کولونوسکوپی برای بررسی کولون
  • آندوسکوپی برای بررسی مری

پیشگیری 

بهبودیافتگان سرطان می توانند با عادات سالم از ایجاد برخی مشکلات گوارشی جلوگیری کنند: 

  • از یک رژیم غذایی متعادل استفاده کنید.
  • سیگار نکشید و از محصولات تنباکو استفاده نکنید.
  • در معرض دود غیر مستقیم سیگار نباشید.
  • مصرف الکل را محدود کنید. افرادی که مشروبات الکلی زیاد مصرف می کنند، به ویژه کسانی که از تنباکو نیز استفاده می کنند، در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به سرطان و مشکلات گوارشی هستند.